Er zijn verschillende situaties denkbaar, waarbij een schakelaar aansluiten een van de taken is die je uitvoert. Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van een tussenwand in ruimtes. Met een tussenwand creëer je extra kamers, welke je mogelijk wilt voorzien van een extra lamp. De lamp in de ruimte sluit je aan op de schakelaar in de wand. Feitelijk doet een schakelaar niets meer dan het onderbreken van de stroomvoorziening naar het aansluitpunt van de lamp.
Je kunt een schakelaar zelf aansluiten. Met het gebruikelijke gereedschap zal je een heel eind komen! In dit artikel lees je meer over een schakelaar aansluiten en de verschillende factoren waarmee je hierbij rekening dient te houden.
Opbouw van een schakelaar in de wand
Een schakelaar wordt voornamelijk gebruikt om de verlichting in ruimtes te kunnen bedienen. Bij de aankoop van een schakelaar heb je de keuze uit verschillende varianten. Denk aan het verschil tussen een enkele en een dubbele schakelaar. Beide modellen schakelaars bestaan uit een basiscomponent in de wand en een afdekkapje. De schakelaar kent een elektrische verbinding met de groep in de meterkast en met het aansluitpunt voor de lamp aan het plafond of de wand.
In plaats van een schakelaar zou je ook een dimmer kunnen overwegen. Qua aansluiting lijkt een schakelaar sterk op een dimmer. Het verschil tussen beide opties zit in het feit, dat je de lichtintensiteit bij een dimmer kunt verminderen zonder de lamp volledig te moeten uitschakelen. Met moderne, slimme verlichting is het dimmen van de lamp mogelijk via een app op je telefoon of middels spraakinstructies. Het maakt een dimmer, welke vaak duurder is dan een schakelaar, minder interessant.
Zelf een schakelaar aansluiten in huis
Niet alleen zit er een verschil tussen de enkele en dubbele schakelaar, ook wordt er onderscheid gemaakt tussen een enkelpolige- en dubbelpolige schakelaar. Het is afhankelijk van de plek in huis waar je de schakelaar gebruikt, welke van beide modellen gemonteerd moet worden. Een dubbelpolige schakelaar gebruikt men vaak in vochtige ruimtes, zoals de badkamer en eventueel de keuken.
Voor het aansluiten van een schakelaar heb je aan een striptang, een mesje en een spanningszoeker voldoende. Gebruik voor het gemak een kruiskopschroevendraaier, mocht je te weinig grip hebben met de spanningszoeker. Voordat je aan de slag gaat, is het belangrijk om de stroom uit te schakelen.
Kleuren draden bij een schakelaar
Bij een normale schakelaar wordt gebruik gemaakt van een bruine en zwarte draad. Op dit punt verschilt de schakelaar van een stopcontact, waar vaak een blauwe draad gebruikt wordt. De zwarte draad is de schakeldraad; de bruine is een fasedraad. De bruine draad sluit je aan op de plek waar je de P of L op het wandelement van de schakelaar zit staan. Een zwarte draad kun je aansluiten op het andere punt. Je ziet bijvoorbeeld “L1” en “1” op het basiselement staan, waarbij “L1” bruin is en “1” zwart.
De nuldraad, de blauwe draad, loopt rechtstreeks naar het aansluitpunt van de lamp. Er ontstaat hierdoor een schema waarbij de zwarte draad van de schakelaar naar de lamp loopt en aldaar vervangen wordt door een blauw nuldraad van de lamp naar de groep in de meterkast.
In het geval van een dubbelpolige schakelaar wordt wel gebruik gemaakt van een nuldraad. Er loopt nu zowel een zwart, als blauw draad naar het aansluitpunt van de lamp. Het bruine draad wordt op dezelfde wijze aangesloten als bij een enkelpolige schakelaar. Een nuldraad sluit je aan op “L2”, waarbij de draad rechtstreeks naar de meterkast loopt en op “2” voor de verbinding met het aansluitpunt van de lamp.
Tip; kijk ook eens naar het aansluiten van een perilex aansluiting!
Aansluiten van schakelaars in de badkamer
Zoals eerder genoemd werd, dien je een dubbelpolige schakelaar te gebruiken in vochtige ruimtes. Deze schakelaars kunnen volledig spanningsvrij worden gemaakt. In een vochtige ruimte als de badkamer dien je daarnaast rekening te houden met de algemene richtlijnen voor het aansluiten van elektra in deze ruimte. Een badkamer is in te delen in verschillende zones, waarbij elektra uitsluitend mag worden aangesloten buiten deze zones. Je kunt de douche zien als zone 0, waarbij de ruimte boven de vloer of douchebak zone 1 vormt. Tot 60 centimeter rondom de douchebak of een bad bevindt zich zone 2.
Je kunt de schakelaar buiten zone 2 aansluiten. Houd er rekening mee, dat de schakelaar een IP-waarde van minimaal IP21 moet hebben. Het kan verstandig zijn om uit voorzorg voor bijvoorbeeld kortsluiting voor een IP-waarde van IP45 te kiezen.
Bestaande schakelaar vervangen
Naast de mogelijkheid om een nieuwe schakelaar aan te sluiten, kun je een bestaande schakelaar vervangen. Mogelijk stap je over van een wit afdekkapje naar een zwart model. Het vervangen van een schakelaar werkt op dezelfde wijze als het aansluiten hiervan. Je kunt het afdekkapje na het afsluiten van de stroom met een platte schroevendraaier loshalen. Draai vervolgens de schroefjes van de schakelaar los, verwijder de elektriciteitsdraden en sluit de nieuwe schakelaar aan. Volg hierbij het aansluitschema die je bij de nieuwe schakelaar geleverd krijgt. Dit kan per model iets verschillen.
Tip: controleer bij het verwijderen van de oude schakelaar altijd de staat van de elektriciteitsdraden. Het kan verstandig zijn een stukje draad af te knippen, om deze opnieuw te strippen en aan te sluiten.
Veelgestelde vragen over een schakelaar aansluiten
Wil je meer weten over een schakelaar aansluiten of een bestaande schakelaar vervangen? Hieronder vind je de antwoorden op vragen die het meest over dit onderwerp gesteld zijn.
Hoe kan ik een schakelaar aansluiten?
Een schakelaar aansluiten is relatief eenvoudig, wanneer de draden vanuit de meterkast al getrokken zijn. Volg het aansluitschema wat bij de schakelaar wordt meegeleverd. De bruine draad sluit je aan op het punt waar je L of P ziet staan.
Hoe sluit je een lamp met schakelaar aan?
Zorg dat je een aansluitpunt voor de verlichting maakt in het plafond. Trek vanuit het aansluitpunt een zwart schakeldraad naar de schakelaar in de wand en een blauw nuldraad richting de meterkast. De schakelaar bevat naast een zwart schakeldraad ook een bruin fasedraad naar de meterkast.
Wat is het verschil tussen enkel- en dubbelpolige schakelaars?
Een dubbelpolige schakelaar kan direct spanningsvrij worden gemaakt. Deze schakelaars worden voornamelijk gebruikt in vochtige ruimtes. Denk aan de badkamer in je woning.
Welke kleur draden sluit ik aan op een enkelpolige schakelaar?
Op een enkelpolige schakelaar sluit je een zwart schakeldraad aan, welke naar het aansluitpunt voor een lamp loopt. Naast een zwart schakeldraad wordt een bruin fasedraad gebruikt, welke naar de meterkast getrokken wordt.
Welke kleur draden sluit ik aan op een dubbelpolige schakelaar?
Bij een dubbelpolige schakelaar gebruik je een zwart schakeldraad, een bruin fasedraad en een blauw nuldraad. Dat laatste draad gebruikt men niet bij een enkelpolige schakelaar.