Wanneer de indeling van een ruimte in huis bepaald is, breekt de volgende fase aan: een lichtplan maken. Het maken van een lichtplan doe je meestal voorafgaand aan de afwerking van een ruimte. Op deze manier heb je de mogelijkheid om schakelaars en aansluitpunten voor de verlichting te verplaatsen. Een lichtplan maken voor een nieuwbouwwoning kan betekenen dat je het plafond verlaagd, om op die manier zelf spotjes in het plafond te kunnen verwerken. Nieuwbouwwoningen worden steeds vaker prefab opgebouwd, waardoor er weinig ruimte is om voor de bouw te bepalen waar de aansluitpunten voor de verlichting moeten komen. In dit artikel lees je meer over het maken van een lichtplan en de factoren waarmee je hierbij rekening dient te houden.
Lichtplan maken met een app
Het kan best lastig zijn, om te visualiseren hoe bepaalde keuzes uit zullen pakken. Heb je aan drie spotjes in het plafond voldoende, of is het verstandig er nog een vierde of vijfde aan toe te voegen? Om dit makkelijker te maken, zijn er tegenwoordig apps beschikbaar. Een voorbeeld van zo’n app is Light Advisor, op de markt gebracht door Innr. Met deze app kun je vooraf visualiseren hoe het uitgedachte lichtplan straks in de praktijk uit zal pakken. Houd er rekening mee dat niet alleen meespeelt hoeveel lampen je straks gebruikt, maar ook wat de intensiteit hiervan is. Dit kan per lamp sterk verschillen.
Aan de slag met het maken van een lichtplan
Voordat je de app voor het maken van een lichtplan gebruikt, is het belangrijk zelf al ideeën te hebben opgedaan. Om te beginnen is het verstandig een plattegrond van je woning te tekenen. Mogelijk heb je nog een bouwtekening liggen, die je kunt kopiëren. Heb je geen plattegrond? Er zijn online tools te vinden, waarmee je digitaal een plattegrond van je woning uit kunt werken. Teken op de plattegrond ook alvast globaal de meubels in, die je straks terug laat komen in je interieur.
Naast de bank wil je wellicht een vloerlamp, op het televisiemeubel zet je mogelijk een klein lampje of een paar kaarsen, enzovoorts. Het laat zien hoe belangrijk het is om ook de toekomstige meubels mee te nemen bij het uitwerken van het lichtplan voor je ruimtes.
Bepaal geschikte plekken voor een lamp
Op basis van de tekening van je woning kun je aan de slag gaan met het bepalen van de meest geschikte plekken voor lampen. Reeds noemden we een aantal voorbeelden. Tegenwoordig combineren huishoudens vaak spotjes in het plafond met een aantal lampen op de vloer, aan de wand en los op een kast of bijzettafel. Bij deze combinatie vormen de spotjes in het plafond vaak de basis. Je gebruikt ze overdag en laat de lampen in de avond dimmen, om een gezellige sfeer in huis te creëren.
De andere lampen, zoals de vloer- en wandlamp, gebruik je om accenten te leggen in het interieur. We noemen het ook wel decoratieve lampen. Daarbij is een vloerlamp naast de bank heel praktisch. Je gebruikt de lamp, wanneer je in de avond een boek of tijdschrift wilt lezen. Hetzelfde geldt voor de hanglamp boven de eettafel. Deze dient niet alleen ter decoratie, maar heeft ook een praktisch nut.
Verschillende soorten spots voor het plafond
Bij de keuze voor spotjes in of aan het plafond, heb je twee mogelijkheden. Kies tussen de inbouwspots, welke vaak gemonteerd worden in gipsplaten bij een verlaagd plafond, en opbouwspots. De opbouwspots vormen de oplossing wanneer het lastig blijkt om de aansluitpunten voor de verlichting aan het plafond nog te verplaatsen. Het voordeel van een opbouwspot, de naam zegt het al, is dat er geen gaten in het plafond te hoeven worden gezaagd.
Teken de bekabeling voor het lichtplan
Nu je een beeld hebt van de verschillende lampen die je straks in huis wilt gaan gebruiken, is het zaak om na te denken over de elektra in de verschillende ruimtes. Welke elektriciteitskabels lopen er al over het plafond en door de muren? Moeten er mogelijk nog kabels getrokken worden? Dat laatste kan noodzakelijk zijn als je een nieuwe tussenwand plaatst. Er moeten in dit geval een schakeldraad en fasedraad naar de schakelaar in deze tussenwand getrokken worden.
Ook het aansluiten van een schakelaar of perilex kun je in veel gevallen prima zelf!
De tekening met de verschillende elektriciteitskabels vormt de basis voor de uitvoering. Het is vervolgens zaak om aan de slag te gaan. Gebruik een gatenzaag om de gaten in het betonnen plafond of in de gipsplaten bij een verlaagd plafond te kunnen zagen. Met een trekveer kun je de verschillende kleuren elektriciteitskabels doortrekken. Let hierbij goed op de belasting van de verschillende groepen in de meterkast.
Veelgestelde vragen over een lichtplan maken
Een lichtplan maken is niet eenvoudig. In het bijzonder omdat je op voorhand niet precies weet hoe bepaalde keuzes uit zullen pakken. Hieronder vind je de antwoorden op vragen die het meest gesteld worden.
Kun je een lichtplan maken met een app?
Er zijn handige apps, waarmee je kunt visualiseren hoe bepaalde keuzes in de praktijk uit zullen pakken. Dit maakt het makkelijker om tot een geschikt lichtplan voor je woning te komen.
Waar start je met het maken van een lichtplan?
Een lichtplan maken is het makkelijkst, wanneer je start vanaf een bouwtekening. Op de tekening kun je precies uittekenen waar de meubels komen te staan en wat geschikte plekken zijn voor een lamp.
Welke soorten spotjes kun je in het plafond gebruiken?
Spots voor in het plafond worden in twee soorten aangeboden, namelijk: de inbouwspots en de opbouwspots. De opbouwspots zijn de beste keuze, wanneer boren in het plafond geen optie is.
Moet je ook een lichtplan voor de tuin maken?
Het is verstandig om niet alleen een lichtplan voor ruimtes in huis te maken, maar ook voor de tuin. Met spotjes kunt je verschillende elementen in de tuin uitlichten. Het geeft ’s avonds een heel fraai effect.
Wat zijn de kosten van een lichtplan laten maken?
De kosten van een lichtplan laten maken zijn afhankelijk van het vloeroppervlak. Ga uit van een bedrag tussen de één en twee euro per vierkante meter. Vaak zit er een minimum aan deze kosten.